Donostia Zinemaldiaren hogeita bederatzigarren edizioaren esparruan Literatura eta Zinemari buruzko mahai-ingurua antolatzeko enkargua jaso zuenean, Ricardo Muñoz Suay zinemagileak pertsonarik nabarmenenak bilduko zituen topaketa bat irudikatu zuen. Jorge Luis Borges etorri zitzaion burura, gonbidapen honen jasotzailea, bai eta eskutitzean aipatutako beste pertsona ospetsu batzuk ere. Juan Rulfo, Gabriel García Márquez, Juan Marsé, Octavio Paz eta Julio Cortázar, besteak beste. Halaber, idazleen eta zinegileen arteko elkartruke bat ere proiektatu zuen, eta ekitaldian Glauber Rocha, Raúl Ruiz eta Fernando “Pino” Solanas barne hartzea iradoki zuen. Proposamen anbiziotsu horri bide eman zioten ideiak Zinemaldiaren Artxiboan kontserbatutako dokumentazioan daude jasota.

Urtebete lehenago, 1980an, FIAPF federazioak kendu egin zion Zinemaldiari jaialdi ez-espezializatuaren akreditazio gorena. Horrek kolokan jarri zuen Zinemaldia. Edizio horren argitalpen ofizialean, Muñoz Suayk berak En defensa del Festival izeneko testua idatzi zuen; bertan, ikus-entzuleek gauza propiotzat jo zezatela lortzeko Zinemaldiak bete beharreko ezaugarriei buruz galdetu zion bere buruari, bai programazioari zegokionez bai eta haren jarduera paraleloei buruz.

‘Literatura Latinoamericana y el Cine’ mahai-ingurua egunkariaren lehen orrialdean agertu zen 1981eko jardunaldi interesgarri horretan. KU gaueko kluba izan zen topaketa haren egoitza, eta nola idazleak hala zinemagileak mahaien aurrean jarri ziren, ohiko dantza-pistan. Diskoteka, liburutegi bihurtuta. «Ekitaldian zinemaren eta literaturaren munduekin lotutako hogei pertsona garrantzitsu baino gehiago bildu ziren, baina, hori gorabehera, bilerari interes handiagoa emango zioten absentzia nabarmenak ere izan ziren», idatzi zuen kazetari batek. Jardueraren hasierako –hots, bururatu zitzaieneko– proiekzioak inpaktua galdu zuen, nolabait, azkenik egin zenean. Alabaina, Muñoz Suayk topaketaren garrantzia nabarmendu zuen mahai-inguruaren hasieran: Zinemaldiaren hedapen kulturala izango zen, hortik aurrera urtero egiteko asmoa egonik. Mahai inguruan parte hartu zuten, besteak beste Román Gubernek, Beatriz de Mourak, Jorge Asísek, Marco Ferrerik eta Guillermo Cabrera Infantek argazki honetan ageri denak.

1982an berriz egin zen jarduera, orduan ‘El folletín y el serial en entregas’ izenarekin. Mario Vargas Llosak eman zion hasiera debateari, literatura-genero hura zinemara egokitzeko erraztasuna nabarmenduz; eztabaidan Manuel Puig, Paco Ignacio Taibo, Beatriz Guido, Néstor Almendros eta Vicente Molina Foix egileek ere parte hartu zuten, besteak beste. 1983ko edizioan, bestalde, polizia-eleberrian eta zinema beltzean zentratu zen mahai-ingurua; Patricia Highsmith izan zen gonbidatu handia, eta Samuel Fuller, Manuel Vázquez Montalbán eta Monte Hellman ere izan ziren bertan, Ricardo Muñoz Suay beraz gainera.

Artxiboak ez du erregistratuta Borgesi igorritako eskutitz haren erantzuna, huraxe izanik ekitaldiaren lehen edizioaren absentzia nabarmenetako bat. Alabaina, Zinemaldiaren aztoramendu- eta irakidura-urte horietan, jarduera indarra hartuz joan zen edizioz edizio. Nolabait esateko, literaturari eta zinemari buruzko topaketa- eta debate-proiektu haren –Muñoz Suayk 1981ean imajinatutakoaren– funtsak finkatu egin ziren denborak aurrera egin ahala.